Lễ nhập trạch là gì?
Nhập trạch theo từ Hán Việt, “nhập” có nghĩa vào và “trạch” là nhà. Như vậy nói theo một cách đơn giản nhập trạch là dọn vào nhà mới. Lễ nhập trạch tương đương với việc “đăng ký hộ khẩu” cùng với thần linh, thổ địa đang cai quản ngôi nhà. Đây là một nghi lễ cổ truyền khá quan trọng của dân tộc ta đã được lưu truyền từ ngàn đời qua.
Ý nghĩa của nghi lễ nhập trạch
Vậy ý nghĩa của lễ nhập trạch là gì? “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Quan niệm từ đời xưa của ông bà ta cho rằng, mỗi một vùng đất, khu vực đều có một thần linh trấn quản. Vậy nên việc chuyển đi hay đến đều phải làm lễ trình báo xin phép, có như vậy mới được chấp thuận, cuộc sống gia đình, công việc sau này cùng với đó mới “thuận buồm xuôi gió”.
Đồng thời, do tổ tiên, thần tài-thổ địa đang được thờ cúng tại nhà cũ nên khi chuyển dọn về nhà mới, cúng nhập trạch xin phép được chuyển họ đến nhà mới là việc nên làm, để cho gia đạo tiếp tục được phù hộ.
Tại sao phải làm mâm cơm cúng khi về nhà mới?
Theo quan niệm tâm linh, làm mâm cúng nhập trạch dọn về nhà mới xây, mới mua hay nhà mới thuê là việc rất quan trọng đối với chủ nhà có thờ cúng bởi vì việc này sẽ giúp:
- Cúng tiễn đưa các vong hồn, cô hồn còn tồn tại nơi đất chủ nhà.
- Cầu chúc cho gia đình hòa thuận vui vẻ, con đàn cháu đống, sức khỏe dồi dào, cuộc sống bình yên, tài lộc vẹn toàn, trăm năm hạnh phúc. Con cháu, anh em hay đồng nghiệp hòa thuận vui vẻ sống giúp đỡ lẫn nhau.
- Cầu mong Thổ địa thổ thần phù hộ độ trì cho gia chủ và gia tiên được khỏe mạnh, hạnh phúc.
- Báo cho ông bà tổ tiên phù hộ chở che cho con cháu của mình.
- Bài trừ tà khí còn sót lại trong ngôi nhà mới.
- Cúng báo ông táo bà táo để cầu cho cơm no đầy đủ.
Trong lễ cúng về nhà mới cần bao nhiêu mâm cúng?
- Mâm cúng ông táo bà táo quân.
- Mâm cúng giữa nhà thờ, cúng tổ tiên ông bà.
- Mâm cúng thần tài thổ địa.
Các mâm cơm cúng đều có những quy tắc chọn lựa các món mặn khác nhau. Tuy nhiên, nếu bạn làm mâm cúng chay về nhà mới thì chỉ cần làm đầy đủ những món ăn cần thiết như rau, thịt, canh, giò và xôi là đủ.
Những món chay nên có trong mâm cúng chay cho nghi lễ nhập trạch
Đối với mâm cơm chay, thường với mâm cúng này sẽ có từ 4 món trở lên tùy thuộc theo khẩu vị của mỗi thành viên trong gia đình. Thông thường, mâm cỗ chay sẽ có một số món cơ bản như: Xôi chè, rau củ xào chay, canh nấm hay một đĩa giò chay…
Một đĩa oản
Tương tự như chè trôi nước, món oản cũng là một món chay không thể thiếu vào ngày lễ nhập trạch. Những họa tiết được người xưa tạo ra quanh phẩm oản. Cái thì có khía thẳng bao quanh oản trông giống như cột trụ của ngôi nhà mới dọn đến, nếu oản được khắc hình rồng ôm ngang oản thì sẽ ẩn chứa nhiều các tầng ý nghĩa về lòng tôn kính của chủ nhà tới các đấng linh thiêng. Vì vậy mà có một đĩa oản trong mâm cơm cúng về nhà mới là điều rất cần thiết.
Xôi gấc
Một đĩa xôi gấc thơm dẻo, màu đỏ thắm đẹp mắt là món ăn không thể thiếu trong mâm cúng mặn trong ngày lễ nhập trạch. Ngoài được làm từ nguyên liệu gạo nếp, quả gấc, dừa nạo, nước cốt dừa và đường trắng khiến món ăn thơm ngon hơn. Người Việt còn có quan niệm ăn xôi gấc sẽ có được may mắn, tạo nên sự khởi đầu thuận lợi, suôn sẻ.
Chè trôi nước
Trong mâm cúng chay thông thường của người Việt vào ngày rằm tháng Giêng và đặc biệt là trong lễ nhập trạch thì không thể thiếu được bát chè trôi nước. Bởi do theo quan niệm của người Việt, việc cúng và ăn chè trôi nước vào ngày lễ nhập trạch sẽ giúp mọi việc của gia chủ quanh năm trong căn nhà mới sẽ được hanh thông, trôi chảy và hạnh phúc tròn đầy…
Một đĩa giò chay
Thay vì một đĩa giò lụa hay giò thủ như mâm cỗ cúng mặn cho nghi lễ nhập trạch nhà bạn thì bạn có thể chuẩn bị một đĩa giò chay được làm từ váng đậu, tỏi tây, lá chuối cùng nhiều gia vị khác như muối, đường, tiêu hay hạt nêm. Cách làm giò chay cực đơn giản nhưng lại giúp cho mâm cỗ cúng thần linh trở nên sang trọng và đủ đầy hơn.
Cải chíp sốt nấm
Đây là món canh xào thường có mặt trong mâm cúng chay truyền thống trong nghi lễ nhập trạch của mỗi gia đình. Với nguyên liệu gồm rau cải chíp, dầu hào, dầu mè, nấm hương là bạn đã có thể có một đĩa rau xào thanh đạm thay cho các món xào với thịt ở mâm cúng mặn thông thường.
Đậu phụ tẩm bột rán giòn
Một đĩa đậu phụ được tẩm bột rán giòn cũng khiến cho mâm cúng chay trong nghi lễ nhập trạch thêm một màu sắc bắt mắt và làm tăng hương vị. Bạn chỉ cần chuẩn bị 1 loại đậu phụ ngon, một chút bột ngô, bột ngũ cốc, muối và hạt tiêu đen, đường… là đã có thể có được một đĩa đậu phụ tẩm bột rán giòn có một màu vàng ươm ra đĩa.
Canh nấm
Ngoài các món ăn trên, một bát canh chay không thể thiếu được trong mâm cỗ chay là canh nấm chay dùng thay thế cho các loại canh có thịt trong mâm cúng mặn thông thường khác.
Những lưu ý kiêng kỵ khi chuyển vào nhà mới
Không nên gây gổ, cãi vã hay nói những việc không hay
Không nên cãi vã thể hiện sự bực tức vào ngày chuyển nhà. Do những hành động này tượng trưng cho mối bất hòa trong gia đình tại nơi ở mới. Tốt nhất, bạn chỉ nên nói những lời hay, ý đẹp, và cảm ơn các vị khách đã dành thời gian tới chia vui cùng bạn và có một ngày thật ý nghĩa, vui vẻ.
Không nên mang tay không đến nhà mới
Đi tay không vào nhà lúc nhập trạch là một điều kiêng kỵ khi chuyển dọn đến nhà mới. Do theo phong thủy đó là biểu tượng của sự thiếu thốn, trắng tay và không của cải. Mọi người trong gia đình bạn nên đem theo một thứ gì đó tốt đẹp khi bước vào nhà lúc làm lễ nhập trạch.
Vật đầu tiên đem đến nhà mới là cái chiếu đang sử dụng, bếp lửa và tiền của. Đồ dùng quan trọng liên quan tới tâm linh như bát hương, bài vị tổ tiên hay tượng thần tài… cũng nên do chính tay gia chủ mang tới nhà mới. Khi chọn lựa các vật dụng để mang vào nhà mới, bạn cũng cần lưu ý đến màu sắc cùng cách bố trí sao cho hợp với phong thủy
Không nên làm đổ vỡ đồ đạc khi chuyển nhà
“Đầu xuôi đuôi lọt”, chính do quan niệm này mà mọi hoạt động trong ngày đầu tiên khi chuyển nhà đều được cẩn thận tối đa. Vậy nên nếu để xảy ra rơi vỡ đồ đạc, vật dụng sẽ bị cho là kém may mắn, dễ gặp rắc rối, và gây đổ vỡ các mối quan hệ sau này.
Hy vọng với những thông tin về “mâm cúng chay về nhà mới” bên trên có thể gửi đến bạn các thông tin cần thiết. Một mâm cơm cúng chay cúng trong nghi lễ nhập trạch cũng không cần phải quá cầu kì như mâm cúng nhập trạch mặn. Hay cần chuẩn bị quá nhiều món, cái này cũng tùy thuộc vào điều kiện hoàn cảnh mỗi gia đình khác nhau. Nếu quý bạn đọc muốn chia sẻ ý kiến riêng hoặc có những sáng kiến khác cho mâm cúng chay nhập trạch, thì xin mời hãy để lại bình luận bên dưới bài viết này. Chuyển Nhà 24H xin cám ơn quý bạn đọc đã theo dõi và hẹn gặp lại quý bạn đọc trong những bài viết sau của chúng tôi.
